เรื่องเด่นที่น่าสนใจ

"หมูหลุม" ภาษาทางการเรียกว่า "สุกรที่เลี้ยงในระบบเกษตรธรรมชาติ"

คำว่า “หมูหลุม” เป็นภาษาชาวบ้านที่เรียกการเลี้ยงหมูแบบเดิมที่ผู้เลี้ยงไม่อยากให้หมูวิ่งเพ่นพ่าน พื้นที่เลี้ยงน้อย จึงขุดหลุมลึกประมาณ 1.5 – 2 เมตรเพื่อเป็นคอกสำหรับเลี้ยงหมู โดยมีวัสดุรองพื้นหลุม และอาหารหมู เป็นสิ่งที่หาได้ตามท้องถิ่นนั้นๆ

ต้นกำเนิดแต่เดิมผู้เขียนค้นเจอว่ามาจากประเทศเกาหลี ซึ่งเกษตรกรมีแนวคิดตามหลักการทำเกษตรกรรมธรรมชาติ ที่เป็นรูปแบบหนึ่งของระบบเกษตรกรรมยั่งยืน (โดยแนวคิดนี้เป็นแนวคิดคล้ายๆ กับการทำเกษตรทฤษฎีใหม่ ของในหลวง ร.9)

การทำการปศุสัตว์บนพื้นที่สูง ต้องคำนึงถึงผลกระทบและปัจจัยหลายอย่าง โดยเฉพาะในด้านของภูมิประเทศที่เป็นป่าเขา มีที่ราบน้อย เกษตรกรบนพื้นที่สูงส่วนใหญ่นิยมเลี้ยงสุกรไว้เพื่อใช้ประโยชน์ทั้งเพื่อเป็นแหล่งโปรตีน และใช้ร่วมในการประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ โดยลักษณะการเลี้ยงจะเป็นการเลี้ยง โดยผูกสุกรไว้กับเสาบ้าน หรือเลี้ยงแบบปล่อย หรือมีการเลี้ยงแบบขังคอกโดยใช้พื้นไม้หรือพื้นดินธรรมดา เป็นพื้นคอก

จากการที่กรมปศุสัตว์ได้จัดทำระเบียบมาตรฐานฟาร์มเลี้ยงสุกรขึ้น เพื่อ เป็นการกำหนดมาตรฐานการเลี้ยงสุกร เพื่อคุ้มครอบผู้บริโภคและการจัดการด้านสิ่งแวดล้อม โดยเนื้อหาของระเบียบดังกล่าว จะกล่าวถึงองค์ประกอบของฟาร์มและการจัดการที่สำคัญ 3 ด้านของฟาร์มสุกร ได้แก่ การจัดการฟาร์ม การจัดการสุขภาพสัตว์ และการจัดการสิ่งแวดล้อม

แต่อย่างไรก็ตามสำหรับเกษตรกรรายย่อยโดยเฉพาะเกษตรกรบนพื้นที่สูงแล้ว มีข้อจำกัดหลายประการที่ไม่สามารถดำเนินการให้เป็นไปตามหลักการจัดการฟาร์มเพื่อให้ถูกต้องเป็นไปตามมาตรฐานได้ ดังนั้นแนวทางเป็นไปได้สำหรับเกษตรกรบนพื้นที่สูง คือการเลี้ยงสัตว์ให้เป็นไปตามหลักของการทำการเกษตรแบบอินทรีย์ โดยคำนึงถึงผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติ และความยั่งยืนในเลี้ยงสัตว์

ดังนั้นการเลี้ยงหมูหลุม ซึ่งเป็นการนำเทคนิคการใช้จุลินทรีย์ท้องถิ่น มาช่วยในการบำบัดกลิ่น โดยอาศัยการหมักมูลสุกร และอาศัยเทคนิคหลายอย่างซึ่งแตกต่างกับการเลี้ยงสุกรทั่วไป ทั้งในด้านการจัดการและในด้านของอาหาร ทำให้ประหยัดต้นทุนการเลี้ยง ลดกลิ่นเหม็นรบกวน รวมทั้งยังได้ปุ๋ยไว้ใช้ในสวนไร่นาอีกด้วย จึงนับว่าเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เกษตรกรผู้เลี้ยงสุกรสามารถนำมาปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไปได้

ระเบียบกรมปศุสัตว์ว่าด้วยการเลี้ยงหมูหลุม

เอกสารการเลี้ยงหมูหลุม